Giồng gà H’Mông hay còn có tên gọi khác là gà Mông, gà Mèo. Loại gà này là giống gà thuần chủng của nước ta được nuôi nhiều tại khu vực vùng núi Tây Bắc. Không quá cầu kì trong khâu chăn nuôi, gà H’Mông thường được thả rông nuôi theo kiểu dân dã. Chính vì cách nuôi tự nhiên này khiến cho thịt H’Mông vô cùng chắc và ngọt thịt được nhiều người tiêu dùng yêu thích. Loại gà này ngoài được sử dụng làm thực phẩm hằng ngày thì món cháo gà H’Mông có tác dụng rất tốt, hồi phục sức khỏe cho người mới dậy. Cụ thể đặc điểm của giống gà H’Mông ra sao thì mời bạn cùng chúng tôi tìm hiểu nhé.
Nguồn gốc giống gà H’Mông
Gà H’Mông một giống gà quý hiếm mà chỉ có người đồng bào dân tộc Mông ở vùng Tây Bắc mới có, nguồn gốc của gà H’mông cho đến nay vẫn còn là một điều bí ấn, chỉ biết rằng chúng đã đi vào cuộc sống của bà con người đồng bào Mông và là một phần của núi rừng Tây Bắc từ thưở xưa. Giá trị dinh dưỡng của gà H’mông thuộc hàng bậc nhất trong các giống gà ở nước ta hiện nay.
Đặc điểm về thể chất
Với gà sinh sản, nuôi đến 8 tuần tuổi có tỷ lệ nuôi sống là 93%, 20 tuần tuổi đạt trên 85%. Trọng lượng cơ thể lúc 8 tuần tuổi là 747g đối với con trống và 626 g đối với con mái, lúc 20 tuần tuổi con trống nặng 3kg và con mái nặng 2,8kg. Trong quá trình đẻ trứng, khối lượng cơ thể gà vẫn tăng lên, lúc 38 tuần tuổi (9 tháng tuổi) gà trống có khối lượng là 2023 g và gà mái là 1565g. Tiêu tốn thức ăn cho 01 gà trong giai đoạn từ 1-9 tuần là 1,95 kg, từ 10-20 tuần là 5,7 kg/mái, tiêu tốn thức ăn cho 10 trứng là 3,26 kg.
Gà đẻ quả trứng đầu tiên lúc 140 ngày tuổi. Năng suất trứng của gà tăng dần qua các tuần đẻ và đạt đỉnh cao ở 30 tuần tuổi (50%) sau đó giảm dần và giữ ở mức 27-37% do gà có hiện tượng ấp bóng và thay lông. Tính đến 60 tuần tuổi, năng suất trứng/mái là 92 quả. Khối lượng trứng gà H’Mông đạt ổn định là 45g. Khi đưa trứng vào ấp nở thì cho thấy tỷ lệ trứng có phối đạt cao (98%) và tỷ lệ nở/ tổng trứng ấp đạt 88%.
Đặc điểm ngoại hình gà H’Mông
Về ngoại hình gà H’mông có dáng cao to, có mào dâu, mào cờ, nhiều lông, phổ biến nhất là lông 3 màu hoa mơ, trắng,đen tuyền, đặc biệt chân có 5 móng và chân thì đen hoàn toàn. Gà H’mông có lượng mỡ rất ít, thịt dai chắc, thơm ngọt, xương và thịt đều có thể làm thuốc chữa bệnh.Trung bình mỗi con gà đã nặng từ 8 lạng–1 kg, gà nuôi khoảng hơn 5 tháng, trọng lượng đạt từ 1,5-1,8 kg thì bắt đầu đẻ trứng.
Người H’mông chỉ gọi đơn giản là gà đen nhưng người dân các vùng khác thì gọi là gà H’mông để phân biệt với các giống gà khác như gà ác hay Ô Kê của Trung Quốc. Vì gà H’mông cũng có lông màu đen, đến cả da và xương cũng vậy nên dễ khiến cho nhiều người nhầm lẫn, nhưng so về kích thước thì gà H’mông lại có phần lớn hơn. Do đặc thù sống ở vùng núi cao, nên giống gà này bay, nhảy không kém gà rừng, gà nở ra mới một ngày tuổi đã tập bay, nhảy để tìm kiếm thức ăn ở nơi có điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Giá trị dinh dưỡng của gà H’mông
Gà H’mông còn được xem là một vị thuốc quý. Là một trong những nguyên liệu làm nên nhiều vị thuốc cải thiện sức khỏe. Từ thời xa xưa, gà H’mông được dâng lên các vị vua chúa. Nó như một vị thuốc tráng thân kiện thể, bồi bổ dương khí, tăng cường sinh lực. Điều đó là hoàn toàn có cơ sở khoa học vì theo nghiên cứu. Gà H’mông có hàm lượng axit amin cao, lượng cholesterol thấp trong khi axit linoleic cao nên có giá trị dược liệu đặc biệt trong chữa trị bệnh tim mạch.
Mật gà có thể được dùng chữa bệnh ho cho trẻ em theo cách riêng của người dân tộc. Xương gà được nấu thành cao chữa bệnh run tay chân. Đặc biệt, gà H’mông có hàm lượng axit glutamic lên đến (3,87%) vượt trội so với các loại gà khác như gà ri, gà ác nên có vị ngọt đậm. Lượng sắt thấp nên không tanh bằng. Gà H’mông còn có giá trị dinh dưỡng cao gấp nhiều lần so với các giống gà khác. Vì thế người vùng Tây Bắc có món truyền thống là gà H’mông tần thuốc bắc; dành để tẩm bổ cho người suy dinh dưỡng hoặc bị suy nhược cơ thể.
Cách nuôi gà H’mông của dân tộc Mông
Gà H’mông được người H’mông được thả tự nhiên trên các nương ngô, đồi sắn. Tự kiếm ăn cả ngày, tối mới về chuồng. Nên tập tính còn tương đối hoang dã. Thức ăn chủ yếu của chúng là giun, dế, ngô, thóc…. Bản thân gà H’mông có thịt tốt: da dày giòn. Thịt săn nhưng không dai, ít mỡ, hương thơm. Có vị ngọt đậm do cách nuôi như vậy đã hình thành nên các giá trị phẩm chất cao của gà H’mông.
Mùi vị thì rất phù hợp với khẩu vị người Việt. Gà H’mông là đặc sản quý. Các món ăn làm từ giống gà này dù đơn giản hay phức tạp cũng có sự hấp dẫn lạ kỳ bởi phẩm chất thịt. Hương vị tự nhiên đặc trưng không lẫn với bất kỳ loại thịt nào.
Các món chế biến từ gà H’Mông
Các kiểu chế biến gà H’mông thì rất nhiều. Nhưng phổ biến vẫn hấp và nướng. khi ăn có thêm một chén muối ớt giã nhuyễn. Thêm chút chanh dùng đũa khuấy nhẹ cho sủi bọt lăn tăn để trộn đều với nhau. Chấm miếng thịt gà dai ngọt, da thì giòn sựt. Hòa quyện với hương thơm của muối, chanh và ớt thật làm nên một hương vị thơm ngon khó tả.
Nếu đem nấu cháo cũng rất tuyệt vời. Tinh túy của gà thấm vào từng hạt gạo rang thơm. Phần thịt xé tơi cho vào trong bát cháo ăn vào có thể giải cảm và cải thiện sức khỏe. Chúng ta cũng có thể chế biến rất nhiều cách khác nhau; để thưởng thức vị ngon mà gà H’mông mang lại như nấu lẩu, rang muối v.v…. Hiện nay gà H’mông phổ biến khá rộng rãi ở nhiều ở các địa phương.
Nguồn: namphuongkhanhhoa.com.vn
